Günümüzde tıp bilimindeki ilerlemelerle anestezi biliminde büyük aşamalar kaydedilmiştir. Hastalar bu konuda yeterince bilgi sahibi olmadıklarında, çoğu zaman ameliyatın kendisinden çok anestezisinden korkabilmektedirler. Halbuki anestezi, hastalara güvenli ve konforlu bir ameliyat sağlamak için verilmektedir. Anesteziden duyulan korkunun giderilmesi hastaların bu konuda yeterli bilgi sahibi olması ile mümkündür.
Anestezi nedir?
Anestezi, ağrısız ve güvenli bir ameliyat için evcil dostlarımızın çeşitli ilaçlar yardımı ile ağrı duymasının engellenmesidir. Anestezi hem ameliyat sırasında evcil dostlarımızın ağrı duymasını engeller, hem de ameliyatı yapan cerraha uygun çalışabileceği bir ortam yaratır. Günümüzde modern anestezi teknikleri ile hastalar çok az riskle konforlu olarak ameliyat olabilmektedirler.
Anestezi öncesi değerlendirme nedir?
Evcil hayvana anestezi yapılması gerektiğinde veteriner hekimimiz hayvanın geçmişi hakkında detaylı bilgi alır. Bunlar evcil hayvanınızın davranışları, yeme, içme, dışkılama, idrar yapma gibi gözle görülür değişikliklerin yanı sıra hali hazırda aldığı ilaçları ( vitamin, kalp ilaçları vb. gibi) veteriner hekimimize bildirmeniz oldukça önemlidir. Daha sonra veteriner hekimimiz kapsamlı fiziki muayenesini yapar. Evcil hayvanınızın organlarının fonksiyonlarını incelemek için kan, idrar örnekleri alınabilir. Röntgen ve diğer diyagnostik testler evcil hayvanınızın öyküsü ve fizik muayene bulgularına dayanılarak önerilebilir. Bu testler evcil hayvanınıza özel anestezi planının geliştirilmesine yardımcı olur.
Anestezi odasında neler vardır?
Ameliyathanede anestezi için ayrılan bölümde şu araç ve gereçler bulunur;
- Anestezi makinesi: Anestezi vermek amacı ile hastanın bilincini ve solunumunu durduran ilaçlar kullanılır. Hastanın bilinci ve solunumu kaybolduktan sonra, hayati fonksiyonların sürdürülmesi için anestezi makinası ile hasta yapay olarak solutulur. Bu makine yardımı ile hastaya oksijen ve anestezinin devamını sağlayan uyutucu gazlar verilir. Solunumun sağlanması için hastanın ağzından nefes borusuna bir tüp yerleştirilir. Bu olaya entübasyon denir.
- İlaçlar: Anestezi sağlanması için hastaya çeşitli ilaçlar verilir. Bu ilaçlar hastanın toplardamarlarından birine yerleştirilen musluklu bir iğne yolu ile dolaşıma karışır. Bu ilaçlarla hasta bilincini kaybeder, ağrı duyusu ortadan kaldırılır, ameliyatın rahatça uygulanabilmesi için karın kaslarının gevşemesi sağlanır.
Anestezi sırasında nasıl bir takip yapılır?
Kola yerleştirilen bir manşon sayesinde kan basıncı takip edilir. Dil ya kulak ucuna yerleştirilen hassas bir alet sayesinde kandaki oksijen miktarı takip edilebilir. Ameliyat boyunca kalp atımı, ritmi, kan basıncı, kandaki oksijen miktarı yakın bir şekilde izlenerek, bu parametrelerde gelişebilecek değişikliklere ilaçlarla anında müdahale edilebilir. Böylece güvenli bir anestezi sağlanmış olur.
Genel anestezi nedir?
Bilincin ilaçlar yardımı ile ortadan kaldırıldığı ve tüm vücudun anestezi etkisinde olduğu yöntemdir. Başlangıç olarak damardan verilen bir ilaç yardımı ile bilinç kaybolur. Daha sonra hastanın ağzından nefes borusuna bir tüp yerleştirilir. Bu tüp sayesinde anestezi makinesindan oksijen ve diğer anestezi yapıcı gazlar akciğerlerden kan dolaşımına geçerek anestezi durumunun devamını sağlar. Ayrıca hastaya damardan ağrı kesici ilaçlar verilerek hastanın ağrı duyması engellenir.
Ameliyat sonunda makineden anestezik gazların verilmesi sonlandırılır, hastanın bilinci ve solunumu geri dönünce nefes borusundaki tüp çıkarılır. Evcil hayvanınız anesteziden uyandığında yoğun bakım kabinine alınarak devamlı olarak izlenir. Ağrı düzenli aralıklarla değerlendirilir ve rahatsızlıkların giderilmesi için ilaçlar uygulanır.
Anestezi İle İlgili Bilinmesi Gereken Önemli Noktalar:
- Ağrısız ve güvenli bir ameliyat için kişinin çeşitli ilaçlar yardımı ile ağrı duymasının engellenmesidir.
- Anestezi öncesi yapılan görüşme, fizik muayene ve testlerle her hasta için ameliyat riski belirlenir. Ameliyat ve hastanın güvenliği için riski arttıran faktörler düzeltilir.
- Yöntemleri; genel anestezi, spinal anestezi, epidural anestezi, sinir bloğu anestezisi ve lokal anestezidir.
- Ameliyat boyunca kalp atımı, ritmi, kan basıncı, kandaki oksijen miktarı hekim tarafından yakın bir şekilde izlenerek, bu parametrelerde gelişebilecek değişikliklere ilaçlarla anında müdahale edilebilir.
Anestezi sonrasında evde neler yaşayabilirim ?
Anestezi vücut için yorucu ve stresli bir süreçtir. Hayvanlar birkaç gün boyunca halsiz ve yorgun görünebilir. Eğer hayvanın genel durumu kötüyse, yemek yiyemez, su içemez durumdaysa veteriner hekiminizi aramalısınız.